فراتحلیل شیوع پوکی استخوان در زنان ایرانی ((مرور سیستماتیک و متاآنالیز))

مقدمه: بررسی های توصیفی زیادی در زمینه ی پوکی استخوان در ایران وجود دارد که به طور عمده، شیوع این بیماری و ارتباط آن با عوامل مختلف را بررسی کرده اند. به منظور کسب چشم انداز بهتری از اپیدمیولوژی این بیماری در ایران و هتروژنیتی آن در مناطق مختلف، تمام بررسی های موجود به صورت نظام مند مرور و یافته های آنها با روش فراتحلیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مواد و روش ها: تمام مقاله های منتشر شده در مجلات ایرانی و بین المللی، گزارش نهایی طرح های پژوهشی و مقالات مرتبط ارایه شده در کنگره ها، و نیز پایان نامه های دانشجویی، با استفاده از کلید واژه های استاندارد و حساس مرور شدند. سپس تمام مقالات منتشر شده بین سال های 87-79 که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند، پس از کنترل کیفی، با استفاده از مدل تصادفی، وارد فرآیند فراتحلیل گردیدند. یافته ها: در 21 پژوهش، کمترین و بیشترین شیوع محاسبه شده در ناحیه ی فمور به ترتیب 5/1% و 43%، کمترین و بیشترین شیوع محاسبه شده برای ناحیه ی ستون فقرات به ترتیب 2/3% و3/51% بود. برآورد شیوع استئوپروز با استفاده از مدل تصادفی در ناحیه ی فمور، در زنان ایرانی 9/18% با دامنه ی اطمینان (7/22-15) و برآورد شیوع استئوپروز در ناحیه ی ستون فقرات در زنان ایرانی 9/18% با دامنه ی اطمینان (2/23-6/14) محاسبه گردید. هم چنین با استفاده از روش متارگرسیونی عوامل اصلی ایجادکننده ی عدم تجانس، ویژگی های مکانی و حجم نمونه ها معرفی شدند. (01/0p<). نتیجه گیری: با توجه به این که استئوپروز یک مشکل بهداشتی شناخته شده ای می باشد که با بالا رفتن سن متوسط جامعه و تغییر شیوه ی زندگی، اهمیت آن روز به روز بیشتر می شود (هر چند در این پژوهش شیوع کمتری از پوکی استخوان نسبت به سایر کشورها نشان داده شده است)، از توجه به فرایند صنعتی شدن کشور ایران که به افزایش جمعیت سالمند به دلیل بهبود مراقبت های بهداشتی منجر می شود، نباید غافل شد.